Co pisma apokryficzne mówią o Judaszu? “Ukryty powód zdrady Jezusa”

Chciwy Judasz wydał Jezusa za 30 srebrników, po czym targany wyrzutami sumienia zwrócił je i poszedł się powiesić. Taki przekaz znamy z Biblii. W pismach apokryficznych największy nikczemnik w historii chrześcijaństwa ma jednak wiele twarzy…

Przeżywając ogromną udrękę, Jezus tak gorliwie się modlił, że Jego pot kapał na ziemię jak wielkie krople krwi. W końcu podniósł się, wrócił do uczniów i zastał ich śpiących, byli bowiem bardzo przygnębieni. Wtedy im rzekł: »Dlaczego śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie popadli w pokusę«. Jeszcze gdy On to mówił, przybyła jakaś gromada, a przed nią szedł ten, którego nazywają Judaszem, jeden z Dwunastu. Podszedł do Jezusa, aby Go pocałować. Wtedy Jezus powiedział do niego: »Judaszu, to pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?«”. (Łk, 22, 39-49).

W całej Biblii nie ma chyba bardziej sugestywnej sceny zdrady niż ta, której dopuścił się Judasz. 14 dnia miesiąca Nisan, dziewiętnastego roku panowania cesarza Tyberiusza, wypełniło się starotestamentowe proroctwo: za 30 srebrników Jezusa zdradził jeden z jego najbardziej zaufanych braci. Nie powinien zatem dziwić fakt, że przez stulecia Judasz stał się jednym z najbardziej zakorzenionych językowo symboli i synonimem plugawego zdrajcy.

Dante Alighieri w “Boskiej Komedii” umieścił go w sercu piekła, w samej paszczy Lucyfera (“Zbrodzień najsrożej męczony, Dowiedz się, Judasz jest Iskariota; Wewnątrz ma głowę, na zewnątrz nóg trzony”). Również malarze dawali upust swojej niechęci, portretując zdrajcę w tak niekorzystny sposób, że na każdym obrazie przedstawiającym Ostatnią Wieczerzę bez trudu poznamy Jezusa i towarzyszącego mu Judasza (jak każdy zdrajca, Judasz nie mógł nie być rudy). Do dziś zresztą w niektórych regionach Polski (m.in. na Śląsku Cieszyńskim i Podkarpaciu) przetrwał obrzęd ludowy zwany wieszaniem Judasza. W Wielki Piątek wywleka się kukłę, symbolizującą potępionego apostoła i wiesza na drzewie. Następnego dnia wlecze się ją po wiosce i podpala.

Tymczasem na temat największego zdrajcy chrześcijaństwa więcej formułujemy dziś pytań, niż znamy odpowiedzi. Nikt tak naprawdę nie wie, dlaczego Judasz dopuścił się zdrady, jak wyglądał, co robił przed pojawieniem się Jezusa, a nawet, w jaki sposób zginął. Same Ewangelie albo milczą na ten temat, albo podają diametralnie odmienne wersje wydarzeń. Przez stulecia posiłkujemy się więc pismami apokryficznymi lub wytworami ludzkiej wyobraźni.